Varia van Fokkelien
Wel Rus, geen IJs (6):
Conclusie en vragen
Mijn speurtocht naar oude namen, hun vormen en betekenissen is zeker geen diepgravend historisch onderzoek, maar ik heb er wel veel plezier aan beleefd. Het was lang niet altijd eenvoudig precies die informatie te vinden waarnaar ik op zoek was, maar het is me uiteindelijk redelijk goed gelukt. Ik heb alleen internetbronnen gebruikt en de informatie die ik vond zo goed mogelijk gewogen. Al met al blijkt mijn stelling te kloppen: Bij namen die eindigen op -land of een andere term die een gebied aanduidt, zegt het eerste woorddeel iets over de bewoners dan wel over het land of gebied zelf. In het eerste geval komt het achtervoegsel -land niet terug in de namen voor bewoners, de taal en het bijvoeglijk naamwoord, zoals in Ierland, Ier c.q. Ierse, Iers. In het tweede geval blijft het achtervoegsel wel behouden, zoals in Groenland, Groenlander c.q. Groenlandse, Groenlands.
Nog nader te onderzoeken:
- Waarom is het wel Duitser maar bijvoorbeeld niet Russer? N.B.: Zwitser is een ander geval, want het land heet ook echt Zwitserland.
- Je hebt Fries en Friezin, Rus en Russin. Maar de talen heten resp. Fries en Russisch, Friesisch en Rus als naam voor de talen zijn uitgesloten. Waarom?
- Voor mijn taalgevoel is “Gelderlands” uitgesloten, en “Gelderlandse” ook. Maar beide vormen worden, o.a. op Wikipedia, wel opgegeven als mogelijk. Wat valt hier meer over te zeggen?
- Opmerkelijk: de enkelvoudsvormen voor mannelijke inwoners van Engeland, Frankrijk en Gelderland, resp. Engelsman, Fransman en Geldersman. Waarom dat achtervoegsel -man?
Twee van de meervoudsvormen zijn naar verwachting: Engelsen en Fransen. Het meervoud van inwoners van Gelderland ben ik in alledaags taalgebruik, bijvoorbeeld in kranten, niet tegengekomen. Het zou Geldersen moeten zijn, en dat komt inderdaad voor, bijvoorbeeld in een artikel De Geldersen tegen de Habsburgers op de website “Mijn Gelderland” en in diverse boektitels. Gelderlanders is voor mijn taalgevoel niet acceptabel. - Wat Finland betreft wil ik nog wel wat meer weten:
- Is de naam Finland oorspronkelijk Zweeds, zoals sommige bronnen melden?
- Hoe oud is de naam en is hij ouder dan Suomi?
- Voor zover ik heb kunnen nagaan zijn er diverse Zweedse benamingen voor veen en moeras, maar geen daarvan lijkt op “fin”. Is het land dan misschien oorspronkelijk genoemd naar een stam die zich “Fin” (Fenni of Phinnoi) noemt?
- Over de naam Griekenland, en vooral ook over Hellas, valt nog wel wat meer te melden dan ik hier heb gedaan. Ik ga verder op onderzoek uit.
- ……………
MEER LEZEN:
Wel Rus, geen IJs: deel l | deel 2 | deel 3 | deel 4 | deel 5
Conclusie en vragen | Bronnen | Over de foto's
Wel Rus, geen IJs
Eerste versie geplaatst: 27.08.2021; bijgewerkt op 11.06.2023 (Gelderland, Lapland, Nieuw-Zeeland).
- Inleiding
- Groep-Rus: Denemarken tot Frankrijk. Friesland
- Groep-Rus: Griekenland tot Zwitserland. Lapland, Zeeland
- Groep-IJs: Groenland tot Oostenrijk. Holland
- Rus of IJs? Finland, Nieuw-Zeeland en Gelderland
- Conclusie en vragen
En dan ook nog:
- Bronnen
- Over de foto's
Religie
- Een verhaal dat me niet los laat »
Taal
- Precisie en poëzie »
- 6 corona haiku »
- Gavagai, haas of onweer? »
- Wel Rus, geen IJs »